Στην Ελλάδα, από τα περίπου 70 είδη ερπετών που μπορεί να συναντήσει κανείς, μόνο 7 φέρουν δηλητήριο και είναι όλα τους είδη φιδιών... ... Τα 5 ανήκουν στην οικογένεια των Εχιδνιδών (Οχιές) και είναι σωληνόγλυφα με σχετικά ισχυρό δηλητήριο, ενώ τα υπόλοιπα 2 στην οικογένεια των Κολουβρίδων και είναι οπισθόγλυφα με ασθενές δηλητήριο, ακίνδυνα για τον άνθρωπο. Τα φίδια της οικογένειας των Εχιδνιδών (Viperidae) δεν απαντούν ποτέ όλα μαζί στο ίδιο μέρος, αλλά έχουν διαφορετική εξάπλωση ανά την ελληνική επικράτεια και είναι τα εξής: Οχιά - Vipera ammodytes Οθωμανική Οχιά - Montivipera xanthina Οχιά της Μήλου - Macrovipera schweizeri Αστρίτης - Vipera berus Νανόχεντρα - Vipera ursinii Ενώ οι δηλητηριώδεις Κολουβρίδες (Colubridae) είναι οι παρακάτω: Σαπίτης - Malpolon insignitus Αγιόφιδο - Telescopus fallax Από τα υπόλοιπα ερπετά κανένα άλλο δεν φέρει δηλητήριο, είτε πρόκειται για φίδι, σαύρα, χελώνα ή αμφίσβαινα και είναι όλα τους απολύτως ακίνδυνα για τον άνθρωπο. Μερικά αμφίβια στην χώρα μας αν χειριστούν βίαια εκκρίνουν ως άμυνα τοξικές ουσίες από αδένες που βρίσκονται στο δέρμα τους, όπως οι Σαλαμάνδρες και κάποιοι Φρύνοι. Οι ουσίες αυτές είναι ακίνδυνες για τον άνθρωπο όταν έρθουν σε επαφή με το δέρμα, αλλά μπορεί να προκαλέσουν κάποια συμπτώματα αν έρθουν σε επαφή με τα μάτια, με κάποια πληγή ή στην ακραία περίπτωση της κατάποσης. Πόσο επικίνδυνα είναι τα δηλητηριώδη φίδια της Ελλάδας; Πολλοί είναι οι μύθοι που ακούγονται γύρω από την επικινδυνότητα των δηλητηριωδών φιδιών και πως ένα δάγκωμα Οχιάς μπορεί να σκοτώσει έναν άνθρωπο μέσα σε λίγα λεπτά. Φυσικά κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει στην περίπτωση των εντόπιων φιδιών. Η επικινδυνότητα ενός δαγκώματος με έγχυση εξαρτάται από την ισχύ και την τοξικότητα του δηλητηρίου καθώς και από την συγκέντρωση αυτού στο σώμα του θύματος, συνεπώς η ποσότητα του δηλητηρίου (η ποσότητα εξαρτάται από το είδος και το μέγεθος του φιδιού) αλλά και το βάρος και η ηλικία του θύματος είναι εξίσου σημαντικοί παράγοντες. Στο ενδεχόμενο δαγκώματος από οποιαδήποτε Έχιδνίδα της χώρας μας και εφόσον έχει γίνει έγχυση δηλητηρίου από το φίδι, το άτομο που δέχθηκε το δάγκωμα κινδυνεύει να νοσήσει σοβαρά, μόνο στην περίπτωση που αυτό δεν διακομιστεί σε κάποιο νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες εντός των επομένων ωρών, αλλά αντί αυτού αποφύγει την νοσηλεία ή/και χρησιμοποιήσει «γιατροσόφια» και μη έγκυρες και εμπεριστατωμένες τεχνικές θεραπείας. Σε μία τέτοια περίπτωση μη-νοσηλείας σαν την τελευταία, η υγεία του ατόμου διατρέχει κίνδυνο και υπάρχουν πιθανότητες ο ασθενής να χάσει μέχρι και τη ζωή του στα επόμενα εικοσιτετράωρα. Οι Οχιές είναι αργά φίδια, γι’αυτό και αν νιώσουν απειλή η πρώτη τους αντίδραση είναι να μείνουν ακίνητες προσπαθώντας έτσι να μην γίνουν αντιληπτές. Εάν νιώσουν πως έγιναν αντιληπτές θα προσπαθήσουν να απομακρυνθούν όσο το δυνατόν γρηγορότερα για να αποφύγουν τον κίνδυνο. Στην περίπτωση που τις πλησιάσει κάποιος αρκετά αρχίζουν να «σφυρίζουν» δυνατά και κουλουριάζονται σε θέση άμυνας, έχοντας στραμμένο το κεφάλι τους προς την απειλή, είτε πρόκειται για άνθρωπο, είτε ζώο, προειδοποιώντας και είναι έτοιμες να χρησιμοποιήσουν την έσχατη άμυνά τους, το δάγκωμα, εάν τις πλησιάσουν σε απόσταση λιγότερη του μισού μέτρου. Παρά τους μύθους που κυκλοφορούν, οι Έχιδνες δεν θα επιτεθούν ποτέ εάν κάποιος δεν τις αρπάξει ή έρθει τόσο κοντά, εάν δεν νιώσουν δηλαδή άμεση απειλή για την ζωή τους. Ακόμα όμως και σε αυτή την περίπτωση που κάποιος θα τις πλησιάσει στην επικίνδυνη απόσταση των μερικών 10άδων εκατοστών, οι Οχιές, κατά το μεγαλύτερο ποσοστό των πιθανοτήτων, θα δαγκώσουν «στεγνά», δηλαδή χωρίς έγχυση δηλητηρίου, ως προειδοποίηση και μόνο. Από τις 5 Έχιδνες της χώρας μας η Νανόχεντρα (Vipera ursinii) φέρει το πιο ασθενές δηλητήριο, που σε συνδιασμό με το μικρό του μεγέθους της καθίσταται η λιγότερο επικίνδυνη Οχιά. Παρ’όλα αυτά, ένα δάγκωμα της συνιστάται να αντιμετωπιστεί με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή με ιατρική περίθαλψη σε κέντρο πρώτων βοηθειών. Τα υπόλοιπα 2 είδη δηλητηριωδών φιδιών της οικογένειας των Κολουβρίδων (Colubridae), φέρουν ασθενές δηλητήριο, που σε συνδιασμό με την θέση που έχουν στην στοματική κοιλότητα τα δόντια που το εκχέουν, καθίστανται ακίνδυνα για τον άνθρωπο, ανίκανα να προκαλέσουν σοβαρές βλάβες στον οργανισμό, ακόμα και αν καταφέρουν έγχυση. Ανάμεσα στα δύο αυτά φίδια, το Αγιόφιδο φέρει το πιο ασθενές δηλητήριο αλλά είναι και το λιγότερο επιθετικό αν πιαστεί, που σημαίνει ότι πολύ σπάνια θα δαγκώσει, ενώ ο Σαπίτης διακρίνεται από σθεναρή άμυνα αν πιαστεί ή απειληθεί και το δηλητήριο ενός μεγάλου ατόμου (μεγάλη ποσότητα δηλητηρίου) μπορεί να προκαλέσει πόνο, πρήξιμο και συμπτώματα πυρετού και ναυτίας σε ευαίσθητα άτομα. Τα συμπτώματα αυτά συνθήθως υποχωρούν μετά από μερικές ώρες, χωρίς ιατρική αγωγή. Όλα τα είδη ερπετών, αμφιβίων ή αρθρόποδων που φέρουν δηλητήριο, είτε αυτά θεωρούνται επικίνδυνα, είτε όχι, μπορούν να προκαλέσουν έντονα συμπτώματα σε αλλεργικά άτομα. Επισκεφτείτε τον γιατρό σας για έλεγχο αλλεργιών. Σε κάθε περίπτωση, όταν υπάρχουν συμπτώματα πόνου και οιδήματος (πρήξιμο) ή επικίνδυνα συμπτώματα μετά από δάγκωμα φιδιού, συνιστάται η μεταφορά σε κέντρο πρώτων βοηθειών. Γενικά, τα δηλητηριώδη φίδια της χώρας μας δεν θεωρούνται τόσο επικίνδυνα, όσο φημολογείται πως είναι. Είναι χαρακτηριστικό πως η θνησιμότητα από δήγματα δηλητηριωδών φιδιών στην χώρα μας έχει σχεδόν εκμηδενιστεί εδώ και μερικές δεκαετίες αφού υπάρχουν πλέον οι ιατρικές γνώσεις και η εμπειρία για την κατάλληλη αντιμετώπισή τους. Επίσης, είναι χαρακτηριστικές οι περιπτώσεις ανθρώπων που επισκέφτηκαν το νοσοκομείο αρκετές ημέρες μετά από δάγκωμα Οχιάς χωρίς περαιτέρω κίνδυνο της υγείας τους μετά την νοσηλεία. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις άτομα που δαγκώθηκαν και δεν επισκέφτηκαν ποτέ το νοσοκομείο, αλλά μόνο με μία ένεση αδρεναλίνης, απέφυγαν τον κίνδυνο (περιστατικό Stefan Dummermuth). Σε καμία περίπτωση αυτά τα παραδείγματα δεν αναφέρονται προς μίμηση, αλλά για να τονιστεί το χαμηλό σχετικά επίπεδο επικινδυνότητας των εντόπιων Εχιδνών προς αποφυγή πανικού και φημολογίας. Τα παραδείγματα δεν μπορούν να θεωρηθούν αντιπροσωπευτικά καθότι οι συνθήκες κάθε φορά είναι διαφορετικές με διαφορετικούς παράγοντες. Το herpetofauna.gr συνιστά αποκλειστικά την έγκαιρη διακομιδή του θύματος (χωρίς πανικό) σε νοσοκομείο σε περίπτωση δαγκώματος, για την ασφάλειά του, και την αποφυγή χρήσης οποιουδήποτε φαρμάκου χωρίς την επίβλεψη γιατρού. 1. Σωληνόγλυφα ονομάζονται τα φίδια των οποίων τα δόντια που διοχετεύουν το δηλητήριο έχουν εσωτερική δίοδο, είναι κινητά και βρίσκονται στο μπροστινό μέρος της άνω σιαγόνας. 2. Οπισθόγλυφα ονομάζονται τα φίδια των οποίων τα δόντια που διοχετεύουν το δηλητήριο βρίσκονται στο πίσω μέρος της άνω σιαγόνας και είναι σταθερά. Οχιά - Vipera ammodytes Εξάπλωση στην Ελλάδα: Ηπειρωτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Εύβοια, Σποράδες, Ιόνια νησιά (δεν υπάρχει καταγραφή του είδους στη Ζάκυνθο), Κυκλάδες (Πάρος, Αντίπαρος, Μύκονος, Νάξος, Ίος, Σίκινος,Τήνος, Άνδρος, Δήλος, Σύρος, Στρογγυλό, Ηρακλειά, Επάνω Κουφονήσι, ίσως και στο Τραγονήσι), Θάσος, Σαμοθράκη. Η παρουσία του είδους στην Λήμνο δεν έχει επιβεβαιωθεί. Γενικές Πληροφορίες:Δηλητηριώδες. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Vipera ammodytes meridionalis (Boulenger, 1903) και πιθανόν το υποείδος Vipera ammodytes montandoni (Boulenger, 1904). Ολικό μήκος έως 90cm, συνήθως λιγότερο, σπάνια περισσότερο. Ποικίλει σε χρωματισμούς. Φέρει χαρακτηριστική απόφυση στην άκρη του ρύγχους. Δραστηριοποιείται την ημέρα αλλά και την νύχτα όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές. Τα ενδιαιτήματά του ποικίλουν, όμως φαίνεται να προτιμά ηλιόλουστες, ξηρές και βραχώδεις πλαγιές με λίγη βλάστηση. Συχνά σκαρφαλώνει σε θάμνους και πετρότοιχους. Ζευγαρώνει στα τέλη της άνοιξης και τα θηλυκά γεννούν 4-20 νεογνά, τέλη του Αυγούστου. Πέφτει σε χειμερία νάρκη τον Οκτώβριο και ξυπνά κατά τον Φεβρουάριο-Μάρτιο. Τρέφεται κυρίως με μικρά θηλαστικά αλλά και μικρά πουλιά, αμφίβια και σαύρες. Σφυρίζει δυνατά όταν απειληθεί και κουλουριάζεται σε στάση άμυνας. Θα δαγκώσει αν πατηθεί ή πιαστεί. Το δηλητηριώδες δάγκωμα του φιδιού αυτού χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης. Οθωμανική Οχιά - Montivipera xanthina Εξάπλωση στην Ελλάδα: ΝΑ Θράκη έως περιοχή Προσκυνητών, Σαμοθράκη, Λέσβος, Χίος, Οινούσσες, Σάμος, Πάτμος, Κως, Λέρος, Κάλυμνος, Καλόλιμνος, Λειψοί, Σύμη, Χάλκη. Γενικές Πληροφορίες: Δηλητηριώδες. Ολικό μήκος μέχρι και 120cm, αλλά συνήθως δεν ξερπερνά τα 100cm. Δραστηριοποιείται την ημέρα, αλλά όταν οι θερμοκρασίες είναι υψηλές προτιμά τις απογευματινές ώρες και την νύχτα. Τα ενδιαιτήματα που προτιμά ποικίλουν. Ζευγαρώνει την άνοιξη και τα θηλυκά γεννούν 2-15 νεογνά. Τρέφεται με μικρά θηλαστικά και πουλιά. Σφυρίζει δυνατά όταν απειλείται. Το δηλητηριώδες δάγκωμα του φιδιού αυτού χρήζει ιατρικής αντιμετώπισης. Οχιά της Μήλου - Macrovipera schweizeri Εξάπλωση στην Ελλάδα: Ενδημικό. Μόνο στα νησιά Μήλος, Κίμωλος, Πολύαιγος και Σίφνος. Γενικές Πληροφορίες: Δηλητηριώδες. Εκτός από το φερώνυμο υποείδος (Μήλος, Κίμωλος, Πολύαιγος) υπάρχει και το υποείδος Macrovipera schweizeri siphnensis (Wettstein, 1952) (Σίφνος). Ολικό μήκος 80cm, μερικές φορές περισσότερο. Ποικιλία σε χρωματισμούς. Κυρίως νυκτόβιο κατά την διάρκεια του καλοκαιριού αλλά ημερόβιο την άνοιξη και το φθινόπωρο. Βρίσκεται συχνά σε ρεματιές και βραχώδεις περιοχές με θάμνους, όπου στήνει ενέδρα σε μεταναστευτικά πουλιά. Επίσης τρέφεται με τρωκτικά, άλλα φίδια και σαύρες. Ζευγαρώνει τον Μάιο και γεννάει 4 έως 13 αυγά. Είναι το μοναδικό ωοτόκο είδος οχιάς στην χώρα μας. Η Οχιά της Μήλου απειλείται κυρίως από την υποβάθμιση των βιοτόπων της, από την παράνομη συλλογή αλλά και από τους αυτοκινητόδρομους. Ο συνολικός πληθυσμός του είδους υπολογίζεται λιγότερος από 10.000 άτομα. Προστατεύεται αυστηρώς. Αστρίτης - Vipera berus Εξάπλωση στην Ελλάδα: Βουνά Βαρνούντας, Βόρας (Καϊμακτσαλάν), Τζένα, Δ. Ροδόπη, ορεινά ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Γενικές Πληροφορίες: Δηλητηριώδες. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Vipera berus bosniensis (Boettger, 1889). Ολικό μήκος συνήθως έως 65cm, σπάνια μεγαλύτερο. Τα θηλυκά μεγαλύτερα από τα αρσενικά. Δραστηριοποιείται κυρίως την ημέρα. Απαντά σε ορεινές περιοχές με υψόμετρο συνήθως μεγαλύτερο των 1600ων μέτρων. Πέφτει σε χειμερία νάρκη από τον Σεπτέμβριο ή ακόμα και τον Νοέμβριο μέχρι την αρχή της άνοιξης. Τα θηλυκά γεννούν κάθε 2 χρόνια 3-18 νεογνά τα οποία ωριμάζουν σεξουαλικά από τον 3ο ή 4ο χρόνο. Τρέφεται με μικρά θηλαστικά, μικρά πτηνά, αμφίβια και σαύρες. Η ονομασία "Αστρίτης" χρησιμοποιείται συχνά για διαφορετικά είδη ανά περιοχή, λανθασμένα και συνήθως επιβαρύνει ακίνδυνα είδη φιδιών με την φήμη του δηλητηριώδους. Το δηλητήριό του είναι σχετικά ισχυρό, όχι τόσο όσο της κοινής Οχιάς, όμως και πάλι σε περίπτωση δαγκώματος συνιστάται νοσηλεία. Νανόχεντρα - Vipera ursinii Εξάπλωση στην Ελλάδα: Βουνά της Πίνδου: Κόζιακας, Βαρδούσια, Τυμφρηστός, Οίτη, Λάκμος (Περιστέρι). Γενικές Πληροφορίες: Δηλητηριώδες. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Vipera ursinii graeca (Nilson & Andrén, 1988). Ολικό μήκος έως 50cm, σπάνια περισσότερο. Τα θηλυκά μεγαλύτερα από τα αρσενικά. Ημερόβια οχιά. Στην χώρα μας απαντά σε μεμονωμένες ορεινές περιοχές με υψόμετρα μεγαλύτερα των 1000m (έως και 2250m). Ζευγαρώνει την άνοιξη ή στις αρχές του Σεπτεμβρίου και γεννά 3-15 νεογνά. Τρέφεται κυρίως με μεγάλα έντομα, αλλά και με σαύρες και μικρά τρωκτικά. Το δηλητήριό της είναι σχετικά ασθενές, παρ'όλα αυτά η ιατρική φροντίδα μετά το δάγκωμα συνιστάται. Η Νανόχεντρα θεωρείται σπάνια πλέον και ειδικά το ελληνικό υποείδος graeca. Σαπίτης - Malpolon insignitus Εξάπλωση στην Ελλάδα: Ηπειρωτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Εύβοια, Θάσος, Σαμοθράκη, Λήμνος, Λέσβος, Χίος, Σάμος, Ρόδος, Κως, Ύδρα, Ψιλή, Καστελλόριζο, Πόρος, Σαλαμίνα, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Λευκάδα, Ζάκυνθο, Οξυά, Σκόπελος, Σκιάθος, πιθανόν και σε άλλα νησιά. Γενικές Πληροφορίες: Δηλητηριώδες με ασθενές δηλητήριο. Οπισθόγλυφο*. Στην χώρα μας απαντά το υποείδος Malpolon insignitus fuscus (Fleischmann 1831). Ολικό μήκος έως 200cm, σπάνια έως 240cm. Ποικίλει σε χρωματισμούς. Έχει χαρακτηριστικό κεφάλι με έντονες τοξωτές καμπύλες ανάμεσα στο μέτωπο και το ρύγχος. Ημερόβιο, πολύ συνηθισμένο φίδι. Κινείται γρήγορα, κολυμπά και σκαρφαλώνει με ευκολία και διακρίνεται από την καλή του όραση. Τα ενδιαιτήματά του ποικίλουν αλλά φαίνεται να προτιμά ξηρές περιοχές με μεσογειακή μακία. Συνήθως σε περιοχές με υψόμετρο 0-600m, όμως συναντάται και σε υψόμετρα έως 2000m. Φέρει μεγάλους αδένες κάτω από το δέρμα ανάμεσα στα μάτια και τα ρουθούνια, οι οποίοι εκκρίνουν υγρή ουσία που απλώνεται σε όλο το σώμα και το καθιστά "αδιάβροχο", έτσι ώστε να εμποδίζεται η εξάτμιση των υγρών του σώματος, πράγμα που βοηθά το φίδι να δραστηριοποιείται και σε υψηλές θερμοκρασίες. Ζευγαρώνει από τον Απρίλιο έως και τον Μάιο και τα θηλυκά γεννούν 4-20 αυγά που εκκολάπτονται μετά από περίπου 2 μήνες. Τρέφεται κυρίως με σαύρες αλλά και με τρωκτικά, πτηνά, αμφίβια, καθώς επίσης και με φίδια. Θα αμυνθεί σθεναρά αν απειληθεί, σφυρίζοντας δυνατά, σηκώνοντας το κεφάλι και πλαταίνοντας τον λαιμό και προσποιώντας επίθεση. Θα δαγκώσει αν πιαστεί ή πατηθεί. *Τα δόντια που εκχέουν το δηλητήριο είναι στο πίσω μέρος του στόματος πράγμα που καθιστά πολύ δύσκολη την έγχυση στον άνθρωπο. Ακόμα όμως κι αν αυτή γίνει εφικτή, το δηλητήριό του είναι ασθενές και δεν αποτελεί κίνδυνο. Τα συμπτώματα που μπορούν να προκληθούν από μεγάλη ποσότητα δηλητηρίου είναι πρήξιμο και πόνος, ίσως και πυρετό σε ευαίσθητα άτομα. Τα συμπτώματα αυτά συνήθως υποχωρούν σε μερικές ώρες, χωρίς ιατρική αγωγή. Αγιόφιδο - Telescopus fallax Εξάπλωση στην Ελλάδα: Ηπειρωτική Ελλάδα, Πελοπόννησος, Εύβοια, Κρήτη, Λέσβος, Χίος, Ρόδος, Σύμη, Σάμος, Ικαρία, Κάρπαθος, Κύθηρα, Αντικύθηρα, Μήλος, Πολύαιγος, Άνδρος, Σύρος, Τήνος, Μύκονος, Κέα, Σαντορίνη, Χριστιανή, Δήλος, Σέριφος, Κίμωλος, Πάρος, Αντίπαρος, Τούρλο, Αμοργός, Κάσος, Κάλυμνος, Κουφονήσι, Κέρκυρα, Κεφαλονιά, Ζάκυνθος, Στροφάδες, Αίγινα, Αγκίστρι, Σπέτσες, πιθανόν και σε άλλα νησιά. Γενικές Πληροφορίες: Δηλητηριώδες με ασθενές δηλητήριο. Οπισθόγλυφο*. Στην χώρα μας, εκτός από το φερώνυμο υποείδος, απαντούν και κάποια ενδημικά υποείδη και φέρουν διαφορές στην πυκνότητα κηλίδων αλλά και στον χρωματισμό: Telescopus fallax intermedius (Gruber, 1974) (Αντικύθηρα) Telescopus fallax multisquamatus (Wettstein, 1952) (Κουφονήσι Κρήτης) Telescopus fallax pallidus (Štěpánek, 1944) (Κρήτη, Γαύδος, Ελάσσα, Χριστιανή, Σαντορίνη, Κάσος) Ολικό μήκος έως 100cm (συνήθως μικρότερο) σε εξαιρετικά σπάνιες περιπτώσεις όμως μπορεί να φτάσει τα 130cm. Κυρίως νυκτόβιο φίδι. Η κόρη των ματιών του είναι σε σχήμα σχισμής (όπως στις γάτες), όμως σε χαμηλό φωτισμό η κόρη ανοίγει παίρνοντας στρογγυλό σχήμα. Κυνηγάει ανάμεσα σε βράχους και πέτρες ψάχνοντας για σαύρες και μικρά τρωκτικά, επίσης αναρριχάται επιδέξια ψάχνοντας για νεοσσούς. Τα θηλυκά γεννούν 5-9 αυγά τα οποία εκκολάπτονται συνήθως στα μέσα Αυγούστου. Συνήθως "σφυρίζει" αν πιαστεί και προσποιείται πως θα επιτεθεί, εξαιρετικά σπάνια όμως θα δαγκώσει. *Τα δόντια που εκχέουν το δηλητήριο είναι στο πίσω μέρος της άνω σιαγόνας, σε τέτοια θέση που καθιστά αδύνατη την έγχυση στον άνθρωπο. Το δηλητήριό του δρα μεν αποτελεσματικά στα θηράματά του αλλά δεν προκαλεί συμπτώματα στον άνθρωπο. Στην Κεφαλονιά χρησιμοποιείται σε θρησκευτικές παραδόσεις με αρχαίες ρίζες, όταν αρκετά φίδια μεταφέρονται στην εκκλησία της Παναγίας της Λαγκουβάρδας την περίοδο 6 με 15 Αυγούστου και διατίθενται στο να τα αγγίζουν οι επισκέπτες πιστεύοντας πως πρόκειται για θαύμα, εξού και η κοινή του ονομασία "Αγιόφιδο". Εντελώς ακίνδυνο φίδι. Μη δηλητηριώδες φίδια -Coronella austriaca Κοινή Ονομασία: Στεφανοφόρος
-Dolichophis caspius Κοινή Ονομασία: Έφιος -Dolichophis jugularis Κοινή Ονομασία: Μαύρος Έφιος -Eirenis modestus Κοινή Ονομασία: Θαμνόφιδο -Elaphe quatuorlineata Κοινή Ονομασία: Λαφιάτης (Λαφίτης) -Elaphe sauromates Κοινή Ονομασία: Θρακικός Λαφιάτης -Hierophis gemonensis Κοινή Ονομασία: Δενδρογαλιά -Platyceps najadum Κοινή Ονομασία: Σαΐτα -Zamenis longissimus Κοινή Ονομασία: Λαφίτης του Ασκληπιού -Natrix natrix Κοινή Ονομασία: Νερόφιδο -Hemorrhois nummifer Κοινή Ονομασία: Ζαμενής της Ρόδου -Hierophis viridiflavus Κοινή Ονομασία: Μαύρο Φίδι της Γυάρου -Zamenis situla Κοινή Ονομασία: Σπιτόφιδο -Natrix tessellata Κοινή Ονομασία: Λιμνόφιδο -Eryx jaculus Κοινή Ονομασία: Έρυξ Πρώτες βοήθειες σε δάγκωμα φιδιού Συμπτώματα Τα πρώτα συμπτώματα μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα είναι πόνος και οίδημα στο σημείο της έγχυσης, εντός λίγων λεπτών. Στην συνέχεια και όσο ο χρόνος περνάει χωρίς τις πρώτες βοήθειες, το οίδημα αυξάνεται και εξαπλώνεται και στο υπόλοιπο δαγκωμένο μέλος, ενώ μέσα σε λίγες ώρες ενδέχεται να υπάρξουν και άλλα συμπτώματα. Πρώτες Βοήθειες Αμέσως μετά από ένα δηλητηριώδες δάγκωμα οι κινήσεις που πρέπει να κάνετε ή να μην κάνετε, είναι λίγες αλλά ουσιαστικές. Μην πανικοβάλλεστε, (πολύ σημαντικό). Ο πανικός χειροτερεύει την κατάσταση. Με τα σημερινά μέσα έχετε όλο το χρόνο μπροστά σας να επισκεφτείτε ένα νοσοκομείο, όπου κι αν βρίσκεστε στην χώρα, μέσα στις επόμενες ώρες, με ασφάλεια και χωρίς ρίσκο. Αφαιρέστε όποιο αντικείμενο ή ύφασμα θα μπορούσε να σφίξει το μέλος όσο αυτό πρήζεται (π.χ. δαχτυλίδια, ρολόι, βραχιόλια, κτλ). Κρατήστε το θύμα ακίνητο εάν δεν είναι απαραίτητη η μετακίνησή του. Κρατήστε το δαγκωμένο μέλος όσο το δυνατόν πιο ακίνητο. Με την ακινησία του δαγκωμένου μέλους καθυστερούμε την εξέλιξη των συμπτωμάτων. Μην κόβετε ή σκίζετε το δέρμα για να ρουφήξετε το δηλητήριο. Όχι μόνο δεν ωφελεί σε τίποτα, αντιθέτως μάλιστα, το τραύμα και το σοκ που προκαλείται από την πράξη επιδεινώνουν την κατάσταση και τα συμπτώματα. Μην προσπαθείτε να ρουφήξετε το δηλητήριο με το στόμα. Μην δένετε το δαγκωμένο μέλος. Είναι πολύ σημαντικό να μην εμποδιστεί η κυκλοφορία του αίματος. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος δημιουργίας θρόμβων και νέκρωσης του άκρου. Το δηλητήριο εξαπλώνεται κυρίως μέσω της λέμφου, συνεπώς μία σφιχτή περίδεση που θα σταματούσε την κυκλοφορία του αίματος είναι ανώφελη και επικίνδυνη. Αντιθέτως, μπορείτε να τυλίξετε το δαγκωμένο μέλος με κοινό, ελαστικό επίδεσμο από την πληγή έως την βάση του άκρου, τόσο λίγο σφιχτά όσο σε περίπτωση διαστρέμματος (να διατηρείται ο σφιγμός στην άκρη του μέλους). Αυτό μπορεί να καθυστερήσει την εξέλιξη των συμπτωμάτων, κάτι που ίσως βοηθούσε σε ενδεχόμενη πολύωρη μεταφορά του ασθενή σε νοσοκομείο. Ο επίδεσμος θα πρέπει να λύνεται και να δένεται αναλόγως κάθε 15-25 λεπτά, διότι το μέλος πρήζεται και η περίδεση σφίγγει περισσότερο. Παρ’όλα αυτά, μία τέτοια περίδεση δεν είναι και απαραίτητη. Μην τοποθετείτε αντισηπτικά και άλλες ουσίες στο τραύμα. Μην τοποθετείτε πάγο στην περιοχή του τραύματος. Μην δίνετε αλκοόλ στον ασθενή. Μην χορηγείτε παυσίπονα ή άλλα φάρμακα. Μεταφέρετε τον ασθενή σε κοντινό νοσοκομείο με ψυχραιμία και ασφάλεια, αφού πρώτα έχετε ειδοποιήσει. Μπορείτε να έχετε στο "κιτ πρώτων βοηθειών" σας αντιισταμινικά και κορτιζόνη για να τα χορηγήσετε στον ασθενή, σε περίπτωση που εμφανιστούν έντονα σημάδια αλλεργίας, εφόσον πάρετε έγκριση και οδηγίες από το Κέντρο Πρώτων Βοηθειών. Απευθυνθείτε στον γιατρό σας για τον τύπο και τις δοσολογίες που αντιστοιχούν στον καθένα. Η χρήση αντιοφικού ορού δεν συνιστάται καθώς μπορεί να αποβεί επικίνδυνη (αλλεργικό σοκ). Μόνο οι ειδικοί γιατροί μπορούν να κρίνουν και να αποφασίσουν για την χρήση του ορού, η οποία γίνεται πλέον μόνο σε κρίσιμες περιπτώσεις και γενικώς αποφεύγεται. Συνήθως ακολουθείται αγωγή με χορήγηση αντιβιοτικών και προαιρετικά αδρεναλίνης, κάτι που μόνο οι γιατροί μπορούν να κρίνουν, επίσης. Τα συμπτώματα υποχωρούν μετά την κατάλληλη ιατρική αγωγή. Άρθρο Ηλίας Στραχίνης herpetofauna.gr
0 Comments
Leave a Reply. |
ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣΕπικοινωνίαΤις καταγγελίες, τα παράπονα και τις απόψεις σας, μπορείτε να τα στείλετε στο email:
taneatismikrospilias24 @yahoo.gr Δημοφιλέστερα άρθρα |