ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΟΤΖΙΟΥΛΑΣ: Ο ΓΝΗΣΙΟΣ ΠΟΙΗΤΗΣ ΑΠΟ ΤΑ ΤΖΟΥΜΕΡΚΑ ΠΟΥ ΠΕΘΑΝΕ ΓΟΝΑΤΙΣΜΕΝΟΣ ΑΠΟ ΤΗ ΦΤΩΧΕΙΑ 00:5313/11/2012 O Κοτζιούλας σε νεαρή ηλικία «Γνήσιος ποιητής, από το μέταλλο των μεγάλων, που βρέθηκε σε εποχή που σκοτώνει τους ποιητές.Ποιον να βεβαιώσεις πως με το χαμό του Κοτζιούλα έχασε η Ελλαδα; Είναι όμως ιστορίες της λογοτεχνίας μας που ούτε τον αναφέρουν καν», έγραφε ο Βασίλης Ρώτας σε νεκρολογικό του σημείωμα στο περιοδικό «Επιθεώρηση Τέχνης» (Σεπτέβριος 1956)... ...Αυτό ίσως να οφείλεται και στο γεγονός ότι ο Κοτζιούλας, γεννημένος στις 23 Απριλίου 1909, πέθανε στις 29 Αυγούστου 1956, στα 47 του, τότε δηλαδή που οι ποιητές, και μάλιστα οι αριστεροί όπως αυτός, ήταν απόβλητοι από τη νικήτρια του Εμφυλίου «εθνικόφρονα» παράταξη. Πολυταλαιπωρημένος Πρόλαβε όμως στο σύντομο πολυταλαιπωρημένο βίο του ν' αφήσει έργο πλούσιο σε όγκο και ποιότητα, σε όλα τα είδη του λόγου: ποίηση, πεζογραφία, θέατρο, δοκίμιο, μετάφραση. Τα «Απαντά» του κυκλοφόρησαν τον ίδιο χρόνο του θανάτου του από τις εκδόσεις «Δίφρος» σε τρεις τόμους, με τη φροντίδα επιτροπής φίλων ομοτέχνων του. Πολυταλαιπωρημένος, γιατί; Ξανά ο Ρώτας:
«Ο Κοτζιούλας πέθανε γονατισμένος από τη φτώχεια και τους συμμάχους της, την εγκατάλειψη και την αδιαφορία. Δούλευε διορθωτής για να ζήσει, κυριολεκτικά για να τραβήξει τη ζωή του, την άρρωστη και σακατεμένη από στέρηση, δούλευε σκληρά ο ετοιμοθάνατος για να προφτάσει να εξασφαλίσει μια συνταξούλα στη γυναίκα του και το παιδί του, ένα πεντάχρονο, έξυπνο και τρυφερό πλάσμα. Ο Κοτζιούλας ήταν γνήσιος άνθρωπος, ρίζα από τα Τζουμέρκα, πνεύμα αϊτήσιο, κρίση ζυγιασμένη, σοφία σίγουρη, ήθος ανθρωπιάς ευγενικής και πολιτισμένης». Την έτσι διαβίωσή του είχε προβλέψει ο ίδιος ο Κοτζιούλας σ' ένα από τα πρώτα ποιήματά του («Ο περαστικός που τραγουδούσε»), απ' όπου το πρώτο τετράστιχο: «Το τέλος συλλογίζομαι και στην αρχή είμ' ακόμα./ Στρέφω και τρέχω σήμερα σ' όποια φωνή με κραίνει/ μ' αύριο σαν πέτρα θα κείτομαι στο χώμα./ Τ' άνθος μεμιάς μαραίνεται και δυο φορές δεν βγαίνει». Ωστόσο πιο κάτω, σ' ένα άλλο ποίημα («Φιλοσοφείν»), θα πει μοιρολατρικά: «Τούτη η ζωή που ζούμε είναι γελοία/ μα δεν υπάρχει κι άλλη να διαλέξεις». Είχε τους λόγους του να αισθάνεται έτσι. «Ο Γιώργος Κοτζιούλας κατέβηκε στην Αθήνα φέρνοντας μαζί του μνήμες βασανισμένων χωρικών, εικόνες γυναικών που στέναζαν κάτω από τυραννικές προκαταλήψεις, τη μάνα του, τις γειτόνισσές του, τη βάβω του, τα παιδικά του χρόνια, τα στερημένα κι ανέλπιδα, όπως δα και άλλων συμπατριωτών του», γράφει ο Μιχάλης Σταφυλάς σ' ένα βιβλιαράκι αφιερωμένο στη μνήμη του. Πολυμαθέστατος «Ποιητή με τα ούλα του» τον είχε χαρακτηρίσει ο Κώστας Βάρναλης. Αρκούντως σπουδασμένος για εκείνα τα χρόνια αφού, γεννημένος στην Πλατανούσα Ιωαννίνων, έβγαλε το Γυμνάσιο στην Αρτα, ήρθε στην Αθήνα το 1926 και γράφτηκε στη Φιλοσοφική Σχολή. Παράλληλα άρχισε να δημοσιεύει σε περιοδικά κι εφημερίδες τα πρώτα του πονήματα (ανάμεσά τους και ποιήματα ερωτικού και θρησκευτικού περιεχομένου), ενώ εντάχθηκε και στον ΕΛΑΣ, που πολεμούσε τον κατακτητή. Γράφει ποιήματα εμπνευσμένα από τον αγώνα, οργανώνει τη «Λαϊκή Σκηνή» και περιοδεύει ανταρτοκρατούμενες περιοχές της Ηπείρου παίζοντας έργα και εμψυχώνοντας το φρόνημα (κάτι ανάλογο, σε ευρύτερη κλίμακα, έκανε ο Βασίλης Ρώτας). Εκεί ήταν που συνάντησε και τον Αρη, στον οποίο αφιέρωσε ολόκληρη ποιητική συλλογή, αλλά και το αφήγημα «Οταν ήμουν με τον Αρη» -δραστηριότητες που αργότερα του στοίχισαν διώξεις. Ξεχωριστή θέση στο έργο του έχουν τα μελετήματά του «Πού τραβάει η ελληνική ποίηση;», «Ο Στρατής Μυριβήλης και η πολεμική λογοτεχνία», κριτικά σημειώματα και αναμνήσεις από ομοτέχνους του: Παλαμά, Γρυπάρη, Μαλακάση, Τραυλαντώνη, Γληνό, Λουκόπουλο, Σικελιανό κ.ά. Και ακόμα οι μεταφράσεις, καθώς ήταν πολυμαθέστατος: αρχαία ελληνικά και λατινικά, αγγλικά, γαλλικά, ρωσικά. Και από συγγραφείς που μετέφρασε, πλην Αρχαίων και Λατίνων: Ντίκενς, Ουγκό, Ζιντ, Γκι ντε Μοπασάν, Τσβάιχ, Γκόρκι, Ντοστογιέφσκι. «Ο Γιώργος Κοτζιούλας αδικήθηκε στη ζωή, μα φοβάμαι πως αδικιέται ακόμα και σήμερα», αποφαίνεται ο Σταφυλάς. «Ακόμα και οι νέοι μας που διαβάζουν προοδευτικούς ως επί το πλείστον λογοτέχνες αγνοούν τον Κοτζιούλα, αν και στάθηκε ένας ανυποχώρητος μαχητής κι ένας περήφανος Ελληνας. Αλλά αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει, είναι πως η ελληνικότητα του Κοτζιούλα δεν δίνεται σαν αφηρημένη έννοια άγονης προγονοπληξίας, αλλά σαν ανάγκη επιβίωσης και σαν υποχρέωση αντίστασης μπροστά σε τόσα και τέτοια ρεύματα του καιρού που πάνε να μας αφελληνίσουν». enet.gr
1 Comment
Περικλης Τσακαλος
4/11/2017 09:09:56
Κριμα ενας τετοιος ποιητης να αδικειται ετσι ειναι ντροπη , ελειψη ευαισθησιας, ζηλεια , ισως προπαγαντα , επειδη ηταν στην Αντισταση , αλλα που ειναι η αριστερα πεδιαδα, σ'εναν μορφωμενον , πραγματικον ,Ελληνα ποιητη
Reply
Leave a Reply. |
ΕπικοινωνίαΤις καταγγελίες, τα παράπονα και τις απόψεις σας, μπορείτε να τα στείλετε στο email:
taneatismikrospilias24 @yahoo.gr Δημοφιλέστερα άρθρα |